dinsdag 23 april 2013

Tijdbalk van het jonge aarde creationisme in Nederland

De Obscurantist ©

Oorspronkelijk was dit onderdeel van mijn profielwerkstuk. Ondanks dat er waardevolle artikelen geschreven zijn over het jonge aarde creationisme in Nederland heb ik nergens een uitgebreid overzicht gevonden van historische gebeurtenissen die ons iets vertellen over de ontwikkeling van deze beweging. Ik hoop dus met deze tijdbalk mijn bijdrage te leveren aan nieuw onderzoek. Als u nog belangrijke gebeurtenissen weet die opgenomen zouden moeten worden reageer dan gerust!

1926 Synode van Assen
Op de synode werd de kwestie Geelkerken behandeld. J.G. Geelkerken had in 1924 in een preek over Genesis 3 ruimte gelaten voor een niet strikt letterlijke uitleg en nu eiste de synode van hem dat hij zou erkennen dat Genesis 2 en 3 over ‘zintuigelijk waarneembare werkelijkheden’ spraken. Geelkerken weigerde dit en verliet de Gereformeerde kerk. De synode bracht hiermee ook in andere kerken een discussie te weeg.[1] In de nasleep van het conflict maakten theologen die streden tegen modernistische elementen in de Gereformeerde kerk gebruik van het werk van G. McCready Price.[2]

Na de opwekking van het creationisme in de VS

Midden jaren ’60
CRS (1963) had toen in Nederland al een contactpersoon: Nicolaas A. Rupke.[3]

1967
Scheuring in Vrijgemaakte kerken, waardoor creationisten in verschillende kerken terecht kwamen.[4] In datzelfde jaar werd de Evangelische Omroep opgericht, die veel heeft gedaan aan het verspreiden van het jonge aarde creationisme.

1968
Geoloog J.R. van de Fliert publiceert een kritisch werk tegen het boek The Genesis Flood. Volgens Ouweneel betekende dat voor veel christenen het einde van de discussie rond de zondvloedgeologie.[5]

1969
De vertaling van het creationistische boek: De evolutieleer, een theorie op haar retour (Morris) verschijnt.

1970
In 1970 werd De zondvloed van de Amerikaan A.M. Rehwinkel uitgegeven. Het boek was vertaald door de zakenman F.J. Kerkhof. [6] Kerkhof heeft overigens ook veel andere dingen gedaan om het jonge aarde creationisme te verspreiden.[20]

1974
- Oprichting Stichting tot bevordering van Bijbelgetrouwe wetenschap onder andere door F.J. Kerkhof. Theoloog W.J.J. Glashouwer en wiskundige J.(Koos) A. van Delden hadden belangrijke posities in de stichting.
- Met de hulp van de stichting werd de Evangelische Hogeschool in Amersfoort (1977) opgericht.[7]
- W.J. Ouweneel publiceert zijn eerste creationistische werken, o.a. Kanttekeningen bij Genesis één.

1975
- De Stichting gaf een tijdschrift uit onder leiding van Ouweneel genaamd Bijbel en Wetenschap.[8]
- Hij publiceert ook zijn boek Operatie Supermens.

1976
Ouweneel's boek Ark in de Branding, dat gaat over zondvloedgeologie, wordt uitgegeven.[9]

1977
- EO zendt documentaire Adam of Aap uit. Daarnaast werd er door de EO een debat georganiseerd waarbij drie buitenlandse creationisten (twee daarvan waren verbonden aan het ICR) debatteerden met drie Nederlandse evolutionisten.[10]
- Tevens wordt er aan de Vrije Universiteit een debat georganiseerd tussen Jan Lever en Willem Jan Ouweneel.
- Ouweneel publiceert zijn boekje Vraag het de aarde eens.
- J.A. van Delden publiceert zijn werk Schepping en Wetenschap en onder zijn redactie wordt de bundel Schepping of Evolutie? uitgebracht. [19]

1980-1989
EO zendt programma Het ontstaan van de wereld uit, waarin creationist Wilder-Smith vaak te zien is.[11]

1985
- Ben Hobrink publiceert het boekje Evolutie: een ei zonder kip.[22]
- Tom Zoutewelle richt het Creationistisch Studiecentrum op. Dat wordt later omgedoopt tot Stichting Creaton.[42]

1995
In dit jaar werd het zesde Europees Creationistisch Congres gehouden in Soesterberg.  De Evangelische Hogeschool was er bij betrokken. Er kwamen circa 130 creationisten op af.[12]

1997
Het boek Degeneratie, het einde van de evolutietheorie van Peter M. Scheele wordt uitgegeven. [21]

1998
David Sörensen publiceert zijn werk tegen de evolutietheorie.[27] Ik vermoed dat hij een jonge aarde creationist is.

2002
Toen werd de creationistische organisatie Mediagroep in Genesis opgericht.[38]

2005
Ben Hobrink publiceert zijn werk Moderne wetenschap in de Bijbel.[23] In 2007 en 2008 besteedt de theoloog Taede A. Smedes op zijn blog aardig wat aandacht aan het werk. Tjerk Muller en Smedes beschuldigen Hobrink van plagiaat.[24] 

2009
- In 2009 (het Darwin jaar) geven in het programma ’t Zal je maar gebeuren zowel W.J. Ouweneel als EO kopstuk Andries Knevel aan afstand te nemen van het creationisme.
- Dat bleek echter niet het einde te zijn van creationistische activiteit in Nederland. In datzelfde jaar brachten creationisten de folder Evolutie of Schepping? Wat geloof jij? uit. De folder werd met een huis-aan-huis campagne verspreid.
- Later in het jaar werd er een tweede folder gepubliceerd: Wat biedt de toekomst: evolutie of schepping? De folderactie zorgde voor veel aandacht in de media, maar bracht wellicht ook de vele creationistisch organisaties van Nederland bij elkaar. Overigens bleek later dat de folder vaak ongelezen de prullenbak in was gegaan.
- Er werd daarnaast een burgerinitiatief georganiseerd om meer ruimte te maken voor het scheppingsmodel als alternatief voor de evolutietheorie op scholen. [13][14][15]
- Bert Dorenbos en nog een aantal mensen lanceren de site creatie.info.[39]
- Jan van Meerten richt de creationistische organisatie Dutch Creation Science op.[40]
- St. De Oude Wereld geeft Terug naar de oorsprong uit van Peter Borger. Het boek uit kritiek op de evolutietheorie, het is mij echter onduidelijk of Borger ook een jonge aarde creationist is.[28]
- Daarnaast geeft de stichting het (vertaalde) boek Evolutie, een kritisch leerboek uit. Het is geschreven door Siegfried Scherer en Reinhard Junker.
- Jan Rein de Wit, voorzitter van St. De Oude Wereld, schreef samen met Hans Hoogerduijn het boek Zoeken naar de zondvloed.[31]

2010
Brink TV, onderdeel van Stichting Schreeuw om Leven zet (waarschijnlijk dan) een vijftal interviews met leden van Institute for Creation Research (ICR) online.[29]

2011
Stichting de Oude Wereld onderzocht drie verschillende biologiemethoden voor het vwo en kwam tot de conclusie dat de boeken gebruikmaakten van verouderde argumenten als bewijs voor de evolutietheorie. Er zou tevens bij de uitleg geen onderscheid gemaakt worden tussen feiten en interpretaties, waardoor interpretaties zouden worden geleerd als feiten. De stichting heeft contact gezocht met de uitgevers en het ministerie van OCW.[34]

2012
- Dominic Statham van CMI zou naar Nederland (ge)komen (zijn) om te spreken over de schepping.[18]
- Het werk van Tjarko Evenboer, De wereldwijde vloed, wordt uitgegeven door uitgeverij Gideon. Het gaat vooral in op de vloedmythen van verschillende culturen. Evenboer zou in 2001/2002 geboeid zijn geraakt door dit onderwerp toen hij in aanraking kwam met De zondvloed van Rehwinkel.[25] 
- Ook hebben Evenboer en Peter Borger een artikel geschreven voor
Journal of Creation.[26]
- Op 2 en 3 maart werd het congres Exploring the World georganiseerd door de organisatie Dutch Creation Science.[41]
- L.P. Dorenbos geeft op 5 maart een lezing in een kerk in Loenen aan de Vecht over: Geloven in schepping of evolutie en de gevolgen ervan.[44]

2012 en 2013
De ruzie binnen de creationistische organisatie Bijbel&Onderwijs komt tot uitbarsting.[16] Uiteindelijk volgt er een schikking.[17]

2013
- L.P. Dorenbos (Voorzitter van Stichting Schreeuw om Leven) schrijft de open brief Van Adam of Aap naar theïstische evolutie? Nee toch! waarin hij zich beklaagd over ex-jonge aarde creationisten Willem Ouweneel en Andries Knevel. Hij uit ook kritiek op Cees Dekker.
De brief lijkt een late reactie te zijn op de gebeurtenissen uit 2009.[30]
- Stichting De Oude Wereld neemt opnieuw twee biologiemethoden onder de loep. De biologieboeken zouden nog steeds achterhaalde informatie bevatten en hanteerden bovendien een vage definitie van evolutie. De stichting heeft contact gezocht met het ministerie van Onderwijs.[35]

2014
- In een radioprogramma van de EO bespraken Tom Zoutewelle en Gijsbert van den Brink hoe de kerk moet omgaan met de evolutietheorie.[43]
- Stichting De Oude Wereld maakt bekend dat ze bezig is met het oprichten van een wetenschappelijk instituut.[36]
- Stichting De Oude Wereld presenteert een supplement voor bestaande lesmethoden. Het heet Evolutie, het nieuwe hoofdstuk.[37] 
- De Britse wetenschapper Philip Bell (verbonden aan CMI), gaf op 18 maart op De Passie een lezing over Genesis en moderne wetenschap. Het evenement werd georganiseerd door Mediagroep in Genesis en de middelbare school De Passie.[32] Philip Bell heeft in het verleden al veel samengewerkt met Mediagroep in Genesis.[33]
- In het blad Soφie (juni editie) verscheen een artikel waarin prof. J. Hoogland creationisten advies gaf.






[1] O. de Jong (1992), Geschiedenis der Kerk, p.374
[3] R.L. Numbers (2006), The Creationists, p.367
[5] W.J. Ouweneel (z.d.), http://www.icr.org/article/138/ geraadpleegd op 13/12/12
[7] L.W.G. Blokhuis (1999), http://www.opbouwonline.nl/artikel.php?id=5622 geraadpleegd op 13/12/12 en W.J. Ouweneel  (z.d.), Creationism in the Netherlands, http://www.icr.org/article/138/ geraadpleegd op 13/12/12
[8] W.J.Ouweneel  (z.d.), http://www.icr.org/article/138/ geraadpleegd op 13/12/12
[9] W.J.Ouweneel  (z.d.), http://www.icr.org/article/138/ geraadpleegd op 13/12/12
[10] H. Morris  (1984),  A history of modern creationism, p.296
[11] Beeld en Geluid wiki (z.d.), http://beeldengeluidwiki.nl/index.php/Het_ontstaan_van_de_wereld geraadpleegd op 13/12/12
[12] Digibron (1995), http://www.digibron.nl/search/detail/012de64181e0e57a55b19fc4/ geraadpleegd op 13/12/12
[13] Creatie.info (2008) http://creatie.info/in-de-media/386-meewerkende-organisaties.html geraadpleegd op 13/12/12/
[17] Auteur onbekend (2013), http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/schikking_na_ruzie_binnen_vereniging_bijbel_onderwijs_1_715588 geraadpleegd op 23/4/13
[18] CMI (z.d.), http://creation.com/creation-and-truth-tour-with-dominic-statham-in-the-netherlands geraadpleegd op 2/6/13
[19] T.M. Klapwijk (1978),
http://forumc.digibron.nl/artikel?uid=00000000013098f6aeb2f12f02cd36ba&docid=792, geraadpleegd op 23/6/13
[20] R. Kiel (2011), http://kiel0.home.xs4all.nl/creationisme%20in%20NL.htm, geraadpleegd op 23/6/13
[21] Degeneratie.nl (z.d.), http://www.degeneratie.nl/index.asp?PaginaID=1085, geraadpleegd op 23/6/13

[22] Uitgeverij Gideon (z.d.), http://www.gideonboeken.nl/boeken/titel/evolutie-een-ei-zonder-kip/terug/53/ , geraadpleegd op 1/11/13
[23] Uitgeverij Gideon (z.d.), http://www.gideonboeken.nl/boeken/titel/moderne-wetenschap-in-de-bijbel/#general, geraadpleegd op 1/11/13
[24] zie berichten op tasmedes.wordpress.com (z.d.), http://tasmedes.wordpress.com/?s=ben+hobrink, geraadpleegd op 1/11/13
[25] Brink TV: De wereldwijde vloed boekbespreking (z.d.), http://www.brinktv.com/media/clip/br170_-_de_wereldwijde_vloed_boekbespreking_-_tjarko_evenboer/, geraadpleegd  op 1/11/13
[26] CMI (z.d.), http://creation.com/journal-of-creation-261, geraadpleegd op 1/11/13
[27] Uitgeverij Gideon (z.d.), http://www.gideonboeken.nl/boeken/titel/er-klopt-niks-van/terug/53/#general, geraadpleegd op 1/11/13
[28] Bol.com (z.d.), http://www.bol.com/nl/p/terug-naar-de-oorsprong/1001004007526192/, geraadpleegd op 1/11/13
[29] Brink TV, (z.d.), http://www.brinktv.com/media/schepping-evolutie/institute_for_creation__research/, geraadpleegd op 13/12/13
[30] L.P. Dorenbos (16/10/13), http://www.schreeuwomleven.nl/index.php?paginaID=64, geraadpleegd op 13/12/13
[31] Bart van den Dikkenberg (24/11/09), http://www.refdag.nl/speuren_naar_sporen_van_zondvloed_1_370590, geraadpleegd op 11/01/14
[32] blijkt uit een uitnodiging voor de lezing verstuurd door De Passie. Als je het document wilt bekijken kan je contact met mij opnemen.
[33] CMI (z.d.), http://creation.com/philip-bell-cv, geraadpleegd op 13/3/14
[34] Refdag (10/10/11), http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/oude_wereld_evolutieonderwijs_gebaseerd_op_verouderde_argumenten_1_594395, geraadpleegd op 12/4/14 en voor de resultaten van het onderzoek zie Stichting De Oude Wereld (z.d.), http://www.oude-wereld.nl/onjuistheden-in-schoolboeken, geraadpleegd op 12/4/14
[35] Refdag (04/2/14), http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/de_oude_wereld_nieuwe_biologiemethode_nu_al_achterhaald_1_803307, geraadpleegd op 12/4/14 en voor de resultaten van het onderzoek zie Stichting De Oude Wereld (z.d.), http://www.oude-wereld.nl/onjuistheden-in-schoolboeken, geraadpleegd op 12/4/14
[36] Refdag (06/3/14), http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/stichting_de_oude_wereld_begint_wetenschappelijk_instituut_1_810530, geraadpleegd op 12/4/14
[37] Refdag (06/3/14), http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/stichting_de_oude_wereld_begint_wetenschappelijk_instituut_1_810530, geraadpleegd op 12/4/14 en zie ook Stichting De Oude Wereld (z.d.), http://www.oude-wereld.nl/nieuw, geraadpleegd op 12/4/14
[38] Refdag (31/1/13), http://www.refdag.nl/achtergrond/natuur-techniek/tegen_de_evolutie_het_evangelie_1_711434, geraadpleegd op 12/4/14
[39] Refdag (31/1/13), http://www.refdag.nl/achtergrond/natuur-techniek/tegen_de_evolutie_het_evangelie_1_711434, geraadpleegd op 12/4/14
[40] Refdag (31/1/13), http://www.refdag.nl/achtergrond/natuur-techniek/tegen_de_evolutie_het_evangelie_1_711434, geraadpleegd op 12/4/14
[41] Refdag (21/2/12), http://www.refdag.nl/achtergrond/natuur-techniek/schepping_centraal_op_congres_dutch_creation_science_1_624254, geraadpleegd 12/4/14
[42] Refdag (31/1/13), http://www.refdag.nl/achtergrond/natuur-techniek/tegen_de_evolutie_het_evangelie_1_711434, geraadpleegd op 12/4/14
[43] Dit programma (3/3/14) kan nageluisterd worden op: http://www.eo.nl/radio5/playerpopup/aflevering/eo-door-de-week-44/popup.html
[44] De lezing kan nageluisterd worden op: http://kerkdienstgemist.nl/assets/1026321-Geloven-in-schepping-of-evolutie-#.U_OIDxXCS9A , geraadpleegd op 19/8/14

Geen opmerkingen:

Een reactie posten