Christianity in Crisis 21st Century

De Obscurantist ©

Christianity in Crisis 21^st Century (2009) is geschreven door Hank Hanegraaff, president van de Christian Research Institute (CRI) en een invloedrijke Amerikaanse christen. De schrijver heeft eerder o.a. Counterfeit Revival (1997) en Christianity in Crisis (1993) geschreven, die beide over vergelijkbare thema’s gaan als dit boek.[1]

Ik hoop u in deze recensie een indruk te geven van zowel de structuur als de inhoud van het boek. Tegelijkertijd zullen er vooral dingen aan de orde komen die ik boeiend vond, dus het is niet mijn streven om u een representatieve samenvatting van het werk te geven. Vanaf nu zal ik Christianity in Crisis gebruiken als aanduiding voor het boek, tenzij anders aangegeven. Er zijn overigens enkele Engelse recensies online als je een ‘second opinion’ wil hebben.[2]

In de introductie vergelijkt Hanegraaff The Secret van Rhonda Byrne (verbonden aan de New Thought beweging) met Your best life now van de voorganger Joel Osteen.[3] De eerste stelt dat jouw gedachten bepalen wat er met je gebeurt, de twee stelt dat jouw woorden bepalen wat er met je gebeurt. Positief denken is volgens Osteen niet genoeg, je moet ook positief spreken. De absurditeit van de opvattingen van Osteen worden zichtbaar als hij het heeft over de geboorte van Johannes de Doper. Volgens hem nam God de spraak van Zacharias weg, omdat Hij wist dat de negatieve woorden van Zacharias Zijn plan zou dwarsbomen.[4]

Part one: Turning truth into mythology

In dit hoofdstuk krijgen we een overzicht van alle misvattingen van de Word of Faith beweging en maken we kennis met de leidende figuren van de beweging. In de Cast of Characters (paragraaf 3) worden o.a. de leer en het leven van: Kenneth Hagin, Kenneth Copeland, Benny Hinn en Joyce Meyer besproken. Het zijn figuren die ook in Nederland invloed hebben en dat is één van de redenen waarom dit boek de moeite waard is om te lezen.[5]

Daarnaast wordt duidelijk dat Hanegraaff onderscheid maakt tussen de charismatische beweging en de WF beweging. Hij wijst er daarbij op dat veel van de meest uitgesproken critici van deze beweging charismatisch zijn.[6]  Aan het einde van het hoofdstuk komt de opbouw van het boek aan de orde. De auteur zal tegenover de dwalingen van de WF beweging, verenigd in de acroniem FLAWS, de essentie van de christelijke leer (ABCDE) zetten.

Part two: Faith in Faith

WF leiders zoals Copeland zien geloof (faith) als een kracht. Geloof zou God kracht geven, zonder geloof zou God ons zelfs niet kunnen helpen.[7] Als dat waar zou zijn dan vraag ik me af of nog wel kunnen spreken van een God die almachtig is (Jeremia 32) en “die alles naar zijn wil en besluit tot stand brengt” (Efeziers 1:11). Hanegraaff gaat dan ook in op Hebreeën 11:1, één van de teksten die ze aanhalen om hun opvattingen te ondersteunen. Ik vond het wel teleurstellend dat hij niet uitgebreid inging op Marcus 11:23, die tekst lijkt namelijk te impliceren dat geloof kracht heeft / geeft.

In de rest van het hoofdstuk behandeld hij ook andere teksten zoals Marcus 11:22 en Spreuken 6:2 en 18:21. Er wordt uitgebreid stil gestaan bij de kracht van woorden. Daarbij haalt Hanegraaff enkele verbijsterende uitspraken van WF leiders aan, zo stelde Charles Capps dat mensen nu slechts zeventig jaar of minder leven doordat we uitdrukkingen uitspreken waarin het woord dood voorkomt.[8] Kenneth Copeland stelde zelfs een keer “You can control Satan by learning to control your own tongue.”[9]

De schrijver zelf komt tot de conclusie: “While it is clear from Scripture that the tongue can have a devastating impact on another person, there is no biblical support for the idea that our confessions have the power to create reality. Only God is capable of such a feat.”[10]

Part three: Little gods

In hoofdstuk 3 komen wellicht de meest schokkende dwalingen van de WF beweging aan de orde. Mensen worden gezien als goddelijk, of zelfs als gelijkwaardig aan God.[11] Men zou alleen een blik hoeven werpen op de lijst van kenmerken van God, om te realiseren dat mensen geenszins gelijkwaardig zijn aan God.[12] Het is bijna zielig dat Hanegraaff serieus in ‘moet’ gaan op hun interpretaties van Johannes 10:31-39, Psalm 82, 2 Petrus 1:4 en Genesis 1:26,27.

God wordt bovendien omschreven als een wezen die ongeveer 2 meter lang is en twee keer zo breed is als een mens, dit alles wordt natuurlijk gebaseerd op de foutloze interpretatie van Jesaja 40:12 en een aantal wonderbaarlijke ervaringen.[13] Tenslotte wordt de goddelijkheid van Jezus door sommigen in twijfel getrokken.[14] 

Part four: Atonement atrocities

 

Één van de meest opmerkelijke ‘atonement atrocities’ is de opvatting van WF leiders dat Jezus tijdens de kruisiging was veranderd in een soort satanisch wezen.[15] 2 Korintiërs 5:21 wordt er door hen bij gehaald om dit idee te ondersteunen.

 

De volgende paragraaf gaat over hun leer dat het verlossingswerk van Jezus na zijn dood aan het kruis werd voortgezet in de hel. Hierbij komen Mattëus 12:40 en Efeziërs 4:9-10 aan de orde. Men hoeft echter maar één tekst op te zoeken om deze tweede opvatting voorgoed naar de prullenbak te verwijzen. Er staat namelijk in Lucas 23:43 “Jezus antwoordde: ‘Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.’”

 

Tenslotte gaat er een paragraaf over de wedergeboorte van Jezus en één over reïncarnatie. Twee teksten die vaak gebruikt worden als bewijs voor de wedergeboorte van Jezus zijn Kolossenzen 1:18 en 1 Petrus 3:18. Bovendien beroepen WF voorgangers zich op niet te controleren openbaringen van God.[16]

 

Part five: Wealth and Want

 

Wist u dat Jezus in een groot huis woonde, merkkleding droeg en schatrijk was?[17] Ik ook niet en ik vermoed dat deze onzin alleen verkondigd wordt om de weelderige levensstijl van de WF leiders te rechtvaardigen. Fredrick Price doet dat in ieder geval wel: “The Bible says that He has left us an example that we should follow His steps. That’s the reason why I drive a Rolls Royce. I’m following Jesus’ steps.”[18]

In de volgende paragraaf Cons and Cover-ups maken we kennis met een aantal methodes waarop WF leiders hun volgelingen geld af troggelen, daarbij maken ze vaak gebruik van Marcus 10:30. Die tekst zou inhouden dat mensen hun gave honderdvoudig terug krijgen van God. Gelukkig of misschien jammer genoeg kan ook die tekst anders geïnterpreteerd worden.[19]

 

Rod Parsley, lijkt zelfs de 16^e eeuwse aflaatprediker Johann Tetzel als voorbeeld genomen te hebben en predikte dat mensen geld moesten schenken als ze zeker wilde weten dat hun kinderen gered waren.[20]

Het hoofdstuk wordt afgesloten met advies over hoe men de Bijbel goed kan interpreteren, Hanegraaf gebruikt daarvoor de acroniem LIGHTS. Het is voor leken, zoals mij, handig vandaar dat ik het hieronder kort heb uitgewerkt.

 

L= literal principle

I= illumination principle

G= grammatical principle

H= historical principle (Location, Essence, Genre, Author, Context, Year)
T= typology principle  
S= scriptural synergy

Part six: Sickness and Suffering

De visie van de auteur op ziekte en lijden wordt weergegeven in het volgend citaat: “Sickness and suffering are the common denominator of a fallen world. We all get sick and eventually die – including every single person committed to the Faith movement. As much as the Faith teachers would have you believe otherwise, there are no exceptions to the rule.”[21]

De visie van de WF voorgangers is dat symptomen van ziekte van de duivel komen en genegeerd moeten worden, dat we door de dood van Christus genezen zijn (we moeten de genezing wel in geloof aannemen) en dat christenen eigenlijk niet ziek zouden moeten zijn en dat ‘volwassen’ gelovigen geen medicatie nodig hebben.[22]

 

Finis Dake ging zelfs verder en beweerde dat medicijnen niet kunnen genezen.[23] Dat dit soort opvattingen fatale gevolgen kunnen hebben blijkt uit het verhaal van Larry Parker en zijn vrouw, wat opgetekend is in het boek We let our son die. Bovendien worden mensen ook met schuldgevoel opgezadeld, omdat ziekte zogenaamd een gevolg is van zonde.[24] Ironisch dat juist christenen anderen dit verwijten, wij zijn immers bekend met het verhaal van Job en zijn vrienden?  

Bijbelteksten die worden aangedragen om de visie van de WF beweging te ondersteunen zijn o.a. Jesaja 53:5 en een combi van Galaten 3:13 met Deuteronomium 28.[25]

 

Part seven: Back to Basics

 

In dit laatste hoofdstuk zet Hanegraaff de christelijke leer uiteen aan de hand van ABCDE. Ondanks dat het allemaal best nuttig is wil ik vooral ingaan op de letter D (defense) en Appendix B, omdat de schrijver daar naar mijn mening punten laat vallen.

 

Onderdeel van de verdediging van het christelijk geloof is het verdedigen van de opvatting dat God het universum heeft ontworpen en geschapen, zo stelt de schrijver.[26] So far so good, maar dan begint hij schepping tegenover evolutie te zetten en dan gaat het in mijn ogen helemaal mis.  Ten eerste richt hij zijn pijlen vooral op de aanhangers van evolutietheorie in het verleden, alsof er geen nieuw onderzoek heeft plaats gevonden en de evolutietheorie niet veranderd is. [27]

 

Ten tweede verwijst hij (bijna) alleen naar (verouderde) literatuur van jonge aarde creationisten. Het citaat van de evolutionist Colin Patterson is indrukwekkend, totdat je ziet dat het uit 1979 komt. [28] Ten derde is de juistheid van zijn visie op de rol van kans in de evolutietheorie onderhevig aan discussie. Hij lijkt namelijk te vergeten dat er weldegelijk een sturende mechanisme is, namelijk natuurlijke selectie.[29]

Ten vierde lijkt hij op pagina 331 te zeggen dat de evolutietheorie een empirische basis mist. Dat kan ik natuurlijk niet beoordelen, maar ik wil er wel op wijzen dat evolutionisten zich wel bezighouden met empirische wetenschap.[30]

 

Tenslotte wil ik, als het gaat over de mogelijkheid van het ontstaan van het universum zonder goddelijk ingrijpen, u wijzen op de ideeën van de wereldberoemde natuurkundige Stephen Hawking .

 

Kortom, Hanegraaff lijkt deze zaak veel te gemakkelijk van de hand te doen.  De realiteit is dat er binnen het christendom verschillende manieren zijn om schepping en wetenschap te verenigen en hij verwijst alleen naar jonge aarde creationisten. [31] Bovendien is Hanegraaff geen wetenschapper, ik vrees dan ook dat dit gedeelte uit Christianity in Crisis, net zoals zijn twee anti-evolutie boeken, niet veel indruk zal maken op geleerde evolutionisten.[32]

 

Toch wil deze recensie positief beëindigen, want Hanegraaff heeft in zijn boek op overtuigende wijze aangetoond dat de leiders van Word of Faith beweging een leer prediken die anders is dan die van ‘de’ Kerk. Daarnaast heeft hij getracht te bewijzen dat de Bijbelteksten waarop WF leiders zich beroepen anders kunnen of moeten worden geïnterpreteerd. Tenslotte heeft de schrijver wat aandacht besteed aan het beschrijven van de belangrijkste personen binnen de beweging.

 

Kortom, dit boek is zowel geschikt voor critici van de WF beweging als voor christenen die willen onderzoeken of de boodschap van WF leiders Bijbels is. Afgezien van de storende herhaling van sommige citaten is het boek bovendien goed te lezen.

 

 

---

 

[1] Auteur onbekend (z.d.), http://www.equipresources.org/site/apps/ka/ec/product.asp?c=muI1LaMNJrE&b=2537845&en=hwKSKbO1LfJQJgNZLbIQJeMWKmI3K9ORImK9IjO3JwKfF&ProductID=431152, geraadpleegd op 3/5/13

en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/Hank_Hanegraaff , geraadpleegd op 3/5/13

[2] Bijvoorbeeld: Becky Laney (2009), http://operationreadbible.blogspot.nl/2009/02/book-review-christianity-in-crisis.html, geraadpleegd op 3/5/13

en Bill Muehlenberg (2009), http://www.billmuehlenberg.com/2009/11/23/a-review-of-christianity-in-crisis-21st-century-by-hank-hanegraaff/ , geraadpleegd op 3/5/13

[3] Voor meer info: Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/Rhonda_Byrne, geraadpleegd op 3/5/13

en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/New_Thought, geraadpleegd op 3/5/13

[4] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.xiv

[5] Bijvoorbeeld: Auteur onbekend (z.d.), http://www.eurospirit.nl/index.php?id=2&rootnode=1, geraadpleegd op 3/5/13

[6] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.13

[7] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.96

[8] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.106

[9] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.261

[10] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.112

[11] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.132-134, p.143

[12] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.140

[13] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.144,145

[14] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.159,160,164

[15] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.173

[16] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.187

[17] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.200

[18] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.201

[19] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.219

[20] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.222

[21] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.246, 247

[22] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.250-254

[23] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.262

[24] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.268

[25] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.258

[26] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.305

[27] Voor meer info over fossielen en de evolutietheorie zie: http://biologos.org/search?s=fossils en Kelsey Luoma (2013),http://biologos.org/blog/where-are-the-transitional-fossils , geraadpleegd op 3/5/13

[28] Hank Hanegraaff (2009),Christianity in Crisis 21st Century, p.425

[29] Voor meer over de rol van kans in de evolutietheorie: Michael Le Page (2008), http://www.newscientist.com/article/dn13694-evolution-myths-evolution-is-just-so-unlikely.html?full=true, geraadpleegd op 3/5/13

en http://biologos.org/search?s=chance

[30] Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/Experimental_evolution en http://nere.bio.uci.edu/, geraadpleegd op 3/5/13

[31] Er zijn jonge en oude aarde creationisten, theïstische evolutionisten en aanhangers van Intelligent Design. (natuurlijk is het onderscheid tussen de groepen niet altijd even duidelijk)

[32] Zie twee kritische recensies van zijn boeken Fatal Flaws en The Face that demonstrates the farce of evolution. Michael Buratovich (2006),http://ncse.com/rncse/26/3/review-fatal-flaws-0, geraadpleegd op 3/5/13  en Tommy Huxley (2002), http://www.skepticfriends.org/forum/showquestion.asp?faq=4&fldAuto=58, geraadpleegd op 3/5/13