5 mannen die de wereld veranderden

Deze minibiografieën zijn gebaseerd op het boekje Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde (deel 2) geschreven door Gordon Lindsay (het is vertaald uit het Engels). Ik wil daarom eerst het een en ander schrijven over het boekje. Het boekje behandelt de geloofshelden die een belangrijke rol speelden in het Grote Ontwaken.

Er staat geen bronvermelding in het boekje en in sommige gevallen verstrekt de schrijver gebrekkige informatie. Lindsay vertelt de lezer bijvoorbeeld, dat Wesley wilde trouwen met “een zekere mevrouw Murray”, maar zij trouwde met “een zekere heer Bennett”. Wesley trouwt vervolgens met een vrouw, waarvan de schrijver zelfs de achternaam niet noemt.[1] Lindsay laat soms ook duidelijk zijn mening horen. Kortom, het is niet de meest betrouwbare bron van informatie over de volgende vijf mannen. Het is echter slechts mijn bedoeling geweest deze vijf onder de aandacht te brengen, op andere sites of blogs is vast en zeker meer te vinden over hen.



thestoryofwesley.wordpress.com

John Wesley (1703-1791)

John was de vijftiende van negentien kinderen. Negen van deze negentien stierven overigens jong. Veel van de voorvaderen van John waren predikant geweest en ook zijn vader was predikant. Hij ging op zijn zeventiende studeren aan Oxford. Zijn jongere broer Charles kwam ook naar Oxford en na verloop van tijd ontstond daar een groep die bekend ging staan als de ‘Holy Club’. Ze duidden zichzelf echter aan met de naam Methodisten. George Whitfield, die net als John later een groot opwekkingsprediker werd, sloot zich bij de groep aan.[2]

In 1739 begon Whitfield met openluchtsamenkomsten, omdat hij niet meer welkom was in zijn kerk. Wesley besefte dat dit de manier was om het evangelie aan de massa te brengen en volgde het voorbeeld van George.

 

Tijdens de samenkomsten kwamen velen tot bekering, vaak gingen deze bekeringen gepaard met heftige emoties. Critici vonden het daarom moeilijk om te geloven dat Gods Geest aan het werk was. In het begin kreeg de opwekkingsbeweging te maken met veel vervolging en Wesley liep soms het gevaar zijn leven te verliezen aan de handen van woedende menigten. [3]

Wesley raakte ook verzeild in theologische discussies over het calvinisme, hij was namelijk een overtuigd Arminiaan. Gedurende de controverse verliet Whitfield Wesley voor een tijd en de hele opwekkingsbeweging raakte verdeeld. Gelukkig groeiden de twee langzaam weer naar elkaar toe en ook de beweging overleefde de controverse.[4]

John reisde veel en heeft in zijn leven ongeveer 300.000 km afgelegd. Hij preekte circa 40.000 keer. Hij schreef dan ook “I look upon all the world as my parish …” in zijn dagboek. Zijn dagboek is trouwens online beschikbaar.[5]




kids.britannica.com

Charles G. Finney (1792-1875)

Charles had geen godsdienstige opvoeding, maar kocht toen hij rechten studeerde een Bijbel. Hij las er veel in en in de herfst van 1821 zocht hij vrede met God. Hij had een bijzondere bekering en werd ‘aangeraakt’ door de Heilige Geest. Hij kreeg een groot verlangen om anderen over God te vertellen, iets wat hij eerst niet had durven doen. [6]

Charles vond het, net als Wesley, moeilijk de leerstellingen van het calvinisme te aanvaarden.[7] Toen hij 29 was ging hij theologie studeren. Finney hield veel samenkomsten en werd één van de bekenste predikers van de Second Great Awakening.

 

Ook Finney kreeg te maken met tegenstand vanuit de kerken en na verloop van tijd werd er in New Lebanon een conferentie gehouden, waarbij zijn tegenstanders een lijst met aanklachten tegen hem indienden. Zijn tegenstanders werden echter verslagen, omdat de predikanten aan de kant van Finney hem krachtig verdedigden. Bovendien keerde het volk zich tegen de tegenstanders toen het bekend werd wat er op de conferentie aan het gebeuren was.[8]

Na verloop van tijd raakte Charles uitgeput en moest hij een periode van rust nemen. In 1835 vertrok hij naar Ohio om professor te worden aan de Oberlin College, tussen 1851 en 1866 was hij president van de universiteit. [9] In 1849 bezocht hij samen met zijn vrouw Groot-Brittannië en door zijn werk ontstond daar ook een opwekking. De winter van 1857/’58 was wellicht het hoogtepunt van zijn werk, toen onstond er een grote opwekking die zich verspreidde over de noordelijke staten, tijdens die opwekking kwamen velen tot bekering. In 1875 stierf Charles aan een hartkwaal.[10]

en.wikipedia.org

George Müller (1805-1898)

Müller leidde als jongeman niet echt een voorbeeldig leventje, hij stal en loog regelmatig. In de nacht toen zijn moeder stierf, zat George zich elders te vermaken. George ging theologie studeren, maar dat veranderde zijn levensstijl niet. Op zijn twintigste kwam hij tot bekering.

In eerste instantie wilde hij zendeling worden. Hij kwam in 1829 naar Engeland om onder de joden te werken. In 1832 ging hij naar Bristol en werkte hij als evangelist. Hij bezocht regelmatig ziekenhuizen ten tijde van de cholera epidemie. Na zijn komst in Bristol las hij de biografie van August Hermann Francke, Francke was in 1696 een weeshuis begonnen die volledig draaide op giften. Müller was diep onder de indruk van Gods voorzienigheid in dat verhaal.[11]

Müller begon na te denken over het oprichten van een eigen tehuis. Die zou ook op giften moeten draaien, aangezien hij nauwelijks geld bezat. Daarnaast wilde hij dat God verheerlijken, door te laten zien dat je op Hem kan vertrouwen voor je dagelijks brood. Müller en zijn vrouw moesten in die tijd veel verdriet verwerken, hun zoon en Müller’s schoonvader overleden binnen korte tijd. [12]

George nam veel tijd om te bidden ook toen het druk was. Hij had een groot vertrouwen op God en straalde rust en vrede uit zelfs toen hij honderden weeskinderen onder zijn hoede had. Uiteindelijk richtte George 5 weeshuizen op en meer dan 100 christelijke scholen. De bouwkosten alleen al van de tehuizen was meer dan 100.000 pond. Toen Müller zeventig was begon hij samen met zijn vrouw rond de wereld te reizen om te evangeliseren. Müller reisde honderdduizenden kilometers. In 1892 keerde hij voorgoed terug naar Engeland en stierf in 1898 in één van zijn tehuizen. Tienduizenden stonden aan de weg toen de rouwstoet passeerde.[13]



www.salvationarmy.ca

William Booth (1829-1912)

William groeide in armoede op. Op zijn dertiende kwam hij tot geloof. Hij voelde zich geroepen om tegen sociale misstanden te strijden. Toen hij zeventien was werd hij predikant, toen hij twintig verhuisde hij naar Londen en daar preekte hij ook enkele jaren onder de Methodisten. Als predikant had hij echter weinig tijd om te evangeliseren, dus werd hij uiteindelijk een onafhankelijke evangelist. Hij trouwde in 1855 met Catherine Mumford, ze kregen acht kinderen. Catherine zou een belangrijke rol in zijn werk gaan spelen. In 1865 richtten ze de East London Christian Mission op. Ze organiseerden veel (open)luchtsamenkomsten. [14]
In 1878 veranderde Booth de naam van de organisatie naar The Salvation Army (Leger des Heils). William had te maken met veel tegenstand, niet alleen van straatkinderen, the Skeleton Army en de alcohol industrie, maar ook van de kerken. Booth had de organisatie naar het voorbeeld van het leger georganiseerd en velen vonden zijn leiderschap dictatoriaal, zelfs sommigen van zijn kinderen keerden hem de rug toe. Ondanks dit alles groeide het Leger en na verloop van tijd groeide het respect voor William Booth en zijn werk voor de armen. Zijn boek In darkest England and the way out (1890) werd een bestseller. Booth werd geprezen door Spurgeon en Churchill en koning Edward VII was hem goed gezind. William Booth zou in zijn leven ongeveer 5 miljoen mijl gereisd en circa 60.000 keer gepreekt hebben. The Salvation Army is sinds de tijd van Booth gegroeid en dit jaar is de twintigste generaal verkozen. Voor meer details over het werk van het Leger zie: http://www.salvationarmy.org/.[15]

www.kingsacademy.com

Dwight L. Moody (1837-1899)

De vader van Dwight stierf jong en liet het gezin vrijwel zonder geld achter. De moeder van Dwight probeerde het gezin bijeen te houden, maar een deel van de kinderen moest weg om voor hun eigen brood en onderdak te werken. Dwight ging op zijn zeventiende naar Boston en werd daar door zijn ooms in dienst genomen. Door het werk van zondagsschoolleider Edward Kimball kwam hij in een schoenenzaak tot geloof.[16]

Na verloop van tijd vertrok Moody naar Chicago en vond werk in de schoenenhandel. Moody starte in 1858 zijn eigen zondagsschool en al gauw kwamen vijftienhonderd kinderen naar de zondagsschool. Het werd zo bekend dat zelfs president Lincoln er een keer kwam spreken. Moody zelf sprak weinig hij maakte namelijk zo veel grammatica fouten dat iemand eens tegen hem zei dat hij God het beste zou dienen door te zwijgen.

Hij was verontrust dat niemand van de zondagsschoolkinderen zich bekeerde. Op en dag kwam een zondagsschoolonderwijzer naar hem toe met de boodschap dat hij spoedig zou sterven en nog een poging wilde doen om de kinderen van zijn zondagsschoolklas te bekeren. Moody ging met hem mee en samen leidde ze alle kinderen tot de Heer. Deze ervaring maakte indruk op Moody en hij besloot zijn ambitie om succesvol zakenman op te geven zodat hij zich kon richten op het winnen van zielen.[17]

Een vriend van Moody merkte eens op “the world has yet to see what God can do with and for and through and in a man who is fully and wholly consecrated to Him”. Die woorden maakte indruk op Moody en hij besloot te proberen die man te zijn. Moody bezocht Groot-Brittannië een aantal keer en hield daar grote evangelisatie campagnes. Daardoor werd hij in zijn eigen land en in de rest van de wereld bekend. In 1889 werd de beroemde Moody Bible institute (heette eerst anders) geopend. Tien jaar later, in 1899 stierf Dwight L. Moody. [18]

Eens had Moody gezegd: “Some day you will read in the papers that D.L. Moody of East Northfield, is dead. Don't you believe a word of it! At that moment I shall be more alive than I am now; I shall have gone up higher, that is all, out of this old clay tenement into a house that is immortal- a body that death cannot touch, that sin cannot taint; a body fashioned like unto His glorious body.” [19]

 

Daarmee komen we aan het einde van dit artikeltje. Je kunt natuurlijk veel meer schrijven over deze vijf mannen. Ze waren niet allemaal even goed opgeleid, maar ze hebben wel alle vijf de wereld veranderd.

[1] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.26-28

[2] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.15-19 en Auteur onbekend (z.d.), http://nl.wikipedia.org/wiki/John_Wesley, geraadpleegd op 4/9/13
[3] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.23,24,31
[4] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.35,36
[5] zie bijvoorbeeld: http://www.ccel.org/ccel/wesley/journal.vi.html
[6] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.44-50
[7] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.50,51
[8] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.58-60 en Auteur onbekend (z.d.), http://nl.wikipedia.org/wiki/Charles_Finney , geraadpleegd op 12/9/13
[9] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.63 en Auteur onbekend (z.d.), http://nl.wikipedia.org/wiki/Charles_Finney , geraadpleegd op 12/9/13
[10] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.64,69
[11] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.70-74 en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/George_M%C3%BCller , geraadpleegd 14/9/13
[12] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.75,76
[13] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.78,79,82,90,94 en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/George_M%C3%BCller , geraadpleegd 14/9/13
[14] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.95-98 en Auteur onbekend (z.d.), http://nl.wikipedia.org/wiki/William_Booth#cite_note-1, geraadpleegd op 14/9/13
[15] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.98-102 en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/William_Booth, geraadpleegd op 14/09/13 en Auteur onbekend (z.d.), http://www.gospeltruth.net/booth/boothbioshort.htm, geraadpleegd op 14/09/13
[16] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.103-105 en Auteur onbekend (z.d.), http://en.wikipedia.org/wiki/Dwight_L._Moody , geraadpleegd op 14/09/13
[17] G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.106-108
[18] O. Hillman (z.d.), http://www.intheworkplace.com/apps/articles/default.asp?articleid=12963&columnid=1935, geraadpleegd op 14/9/13 en  G. Lindsay (1987), Leven en werk van mannen door wie de wereld veranderde deel 2, p.112-120, 126-129
[19] Overgenomen van Auteur onbekend (z.d.), http://www.wholesomewords.org/echoes/moody.html, geraadpleegd op 14/9/13